Rusya ruble ile ödeme yapmayı reddeden Hollanda’ya gaz akışını kesti

Rusya, ruble karşılığı ödeme yapmayı reddettiği gerekçesiyle Hollanda’ya gaz akışını kesti.

Rusya’nın resmi gaz şirketi Gazprom, Eylül ayına kadar 2 milyar metreküp gaz almayı planlayan Hollanda’nın en büyük gaz şirketi GasTerra’ya tedariki bugün durdurdu.

Hollanda hükümetine göre, Gazprom’un kararı hala haneler için bir şey ifade etmese de önümüzdeki kış gaz stoklarını doldurmayı daha da zorlaştırcacak.

Ruble ile ödemeyi reddeden Danimarka’nın da aynı bir kararla karşı karşıya kalması bekleniyor.

Shell, Esso Nederland ve Hollanda devleti iştirakiyle kurulan GasTerra, Gazprom ile Eylül ay sonuna kadar 2 milyar metreküp gaz alımı için anlaşmıştı. Hollandalı şirkete göre Amsterdam’daki gaz piyasasında bu ölçüde gaz aldı.

Lakin Rus tedarikçi şirketi, Gazprombank’ta euro ve ruble cinsinden bir hesap açılmasını istedi. Gazprom’a göre, ruble hesabı açan Avrupalı şirketler, daha sonra ödemelerin euro ile yapabilir, banka da bu parayı rubleye çevirerek ödeme yapar.

Hollandalı GasTerra şirketi, Gazprombank’taki paranın Rusya’nın denetiminde olması nedeniyle bu öneriyi riskli bulduğunu ve bunun Avrupa Birliği’nin (AB) yaptırımlarını ihlal edebileceğini bildirdi.

GasTerra, yapılan mutabakatlara uymadığı gerekçesiyle Gazprom’a karşı yasal işlem başlatmaya hazırlanıyor.

Gazprom’un kestiği 2 milyar metreküp gaz, Hollanda’nın yıllık gaz muhtaçlığının yaklaşık yüzde 5’ini oluşturuyor.

GasTerra sözcüsü, bunun çok önemli bir miktar olduğunu lakin yeri doldurulamaz olmadığını söyledi. Gazprom ile olan mukavele 1 Ekim’de aslında biteceğini ve bir daha yenilenmeyeceğini vurgulayan sözcü, 2 milyar metreküp gazın öteki kaynaklardan tedarik edileceğini söyledi.

Gazprom’un yan kuruluşu Wingas ile uzun vadeli kontratı olan Hollandalı enerji şirketi Eneco ise Rusya’dan gaz almaya devam ediyor. Eneco, mukavele gereği ödemeleri euro üzerinden yapamaya devam etmeyi bekliyor.

• AB’nin Rus gazıyla bağını kesme planı ne öngörüyor?
• Rusya gazı keserse Avrupa’nın enerji alternatifleri ne olabilir?

Hollanda İklim ve Enerji Bakanı Rob Jetten, Gazprom’un kararının uluslararası gaz piyasasında daha fazla huzursuzluk yaratacağını ve bunun sonucunda gaz tedarikinde sorumlu şirketlerin yükümlülüklerini yerine getiremeyebileceklerini söyledi.

Jetten bilhassa sıvılaştırılmış gaz alımıyla depolama tesislerinin vaktinde gereğince doldurulacağını umuyor.

Enerji arzı için hala yüzde 15 oranında Rus gazına bağımlı olan Hollanda, sıvılaştırılmış gaz alımı, enerji tasarrufu ve sürdürülebilir enerji sayesinde kısa sürede bu bağımlılıktan kurtulmak istiyor.

Hollanda hükümeti, tedarikte sorun çıkması durumunda ülkenin kuzeyindeki Groningen bölgesinde çıkarılan gazın kullanımını da son deva olarak görüyor.

Bakan Jetten, şu an için bunun gerekli olmadığını ifade ederek, “Groningen sakinlerine, o bölgedeki gaz üretimini azaltacağımıza dair söz verdik ve buna uyuyoruz” dedi.

Gaz çalışmaları nedeniyle yaşanan sarsıntılar nedeniyle Groningen bölgesinde çok sayıda bina hasar gördü. Bu nedenle hükümet, gaz üretimini azaltma kararı aldı.

Danimarka da ruble ile ödemeyecek

Danimarka’nın en büyük enerji şirketi Orsted de, Gazprom’a euro yerine ruble ile ödeme yapmayı reddetti. Bu nedenle Rusya’nın Danimarka’ya yönelik gaz akışını da kesmesi bekleniyor.

Danimarkalı yetkililer, Gazprom’un vanayı kapatmasının, kendilerini direkt etkilemeyeceğini ifade ederek, gaz badiresi halinde acil durum planın devreye sokacaklarını bildirdi.

Rusya’yı Danimarka’ya direkt bağlayan bir gaz boru hattı yok. Bu nedenle vana kapatılsa bile Danimarka, bundan derhal etkilenmeyecek.

Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre, Avrupa Birliği ülkeleri geçen yıl Rusya’dan 155 milyar metreküp gaz ithal etti. Bu, Avrupa’nın toplam gaz ithalatının yaklaşık yüzde 45’ini oluşturuyor.